ROE là gì? ROE là chỉ tiêu về lợi nhuận. Khi bạn đầu tư vào một công ty bằng cách mua cổ phần của cổ phiếu của họ, bạn đang mua cổ phần sở hữu, khi bạn đang luôn mong đợi giá cổ phiếu cao thì lợi nhuận cổ đông càng cao.
Nội Dung Chính
Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu là gì?
Tỷ suất sinh lời là lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu của công ty, viết tắt là ROE. Nói một cách dễ hiểu, ROE mang đến một khoản tiền với mức hoa hồng rất cao đã được chuyển đổi thành thu nhập (hoặc lợi nhuận).
Một công ty có tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (roe) cao hơn sẽ hiệu quả hơn trong việc tạo ra lợi nhuận từ việc rót vốn mới, tất cả những điều khác đều bằng nhau.
Cổ phiếu luôn hoạt động với trạng thái tốt nhất trong dài hạn là những cổ phiếu có khả năng tạo ra lợi nhuận một cách nhất quán đúng mục đích của các nhà đầu tư. Đây thường được coi là những cổ phiếu có hiệu quả sử dụng vốn cao và một khi bạn tìm thấy một công ty có những đặc điểm như vậy, thì bạn nên cố gắng mua lại cổ phiếu của công ty đó với mức giá “phù hợp”.
Thí dụ: công ty A có tỷ lệ ROE là 27%, cứ 1 đô vốn của cổ đông, tạo ra 0,27 đô la lợi nhuận ròng trong công ty đó..
Cách tính toán lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE)?
Công thức:
Thí dụ:
- Lan Anh thành lập công ty A, tạo ra 21000000$ năm thứ nhất
- Lan Anh chủ sở hữu duy nhất công ty C với 20.000 cổ phiếu với giá 50$ / cổ phiếu
- Tổng vốn của Cổ đông = 20.000 cổ phiếu * 50 đô la / cổ phiếu = 1.000.000 đô la
- ROE năm 1 = 20.000.000 / 1.000.000 = 20%
Điều này cứ mỗi đô la thì tạo ra 0,20 đô la lợi nhuận của vốn chủ sở hữu của cổ đông trong công ty.
Lợi nhuận ròng được tính tổng doanh thu trừ tổng chi phí. Lợi nhuận ròng luôn là thứ mà những nhà đầu tư quan tâm đến.
Chỉ số ROE bao nhiêu là tốt
Một công ty mà có số ROE từ 15-20% là phù hợp nhất. Tất nhiên là không có một thước đo nào là hoàn toàn chính xác, nên so sánh với những công ty ngang hàng với nó.
Ví dụ: như Coca-Cola (KO) có ROE gần 40% so với fintech thành lập chưa lâu nên không có nhiều lợi nhuận như Sea Ltd (SE) , mức độ so sánh quá chênh lệch gây đến kết quả sai lầm.
Thay vào đó, người ta nên so sánh ROE của KO với một công ty cùng ngành như Pepsi (PEP) để xem liệu ROE của công ty trước đây có thực sự vượt trội hơn hay không. Trong trường hợp này, PEP có ROE cao tương đương nếu không muốn nói là cao hơn là 50%.
Khi nào ROE biến động?
Kết quả 15-20% là con số thích hợp có thể tạo ra ROE trên 20% thì thật là điều đáng mong muốn của mọi công ty. Như McDonald’s (MCD), KFC, v.v. Có khi ROE lên cực cao có khi là âm ROE? Chuyện gì đã gây ảnh hưởng lớn đến nó?
Khi mua lại cổ phần
Có thể tăng cao khi hình thức mua lại cổ phần làm giảm vốn cổ đông trong công ty đó. Công ty càng mua lại nhiều cổ phần của mình, thì số vốn cổ đông sẽ càng giảm xuống.
Vì lợi nhuận ròng không bị ảnh hưởng bởi số lượng cổ phiếu đang lưu hành, lợi nhuận ròng tương tự hiện được chia cho vốn chủ sở hữu cổ đông.
Trong trường hợp của MCD và KFC, luôn mua lại cổ phiếu của mình trong nhiều năm qua. Điều này dẫn đến ROE âm.
Công ty nên sử dụng số vốn dư thừa của mình để mua lại cổ phần. Đó là một cách gián tiếp để trả lại vốn thừa cho các cổ đông (thay vì một cách trực tiếp bằng cách trả cổ tức).
Đây là điều xảy ra với nhiều công ty hàng không Hoa Kỳ đã phải cứu trợ do COVID-19. Thay vì “dành dụm ngày mưa”, họ “vay nặng lãi” để tài trợ hàng tỷ lượt mua lại cổ phiếu trong thập kỷ qua khiến giá cổ phiếu của họ có vẻ hấp dẫn (EPS hiện cao hơn do lượng cổ phiếu lưu hành thấp hơn). Tất cả điều đó đã sụp đổ do COVID-19 nhưng các nhà quản lý của họ đã “gặt hái được phần thưởng” từ các thương vụ mua lại cổ phần dựa trên nợ như vậy trong 10 năm qua.
Ai có thể trách họ khi chi phí đi vay quá thấp? Đó thực sự là một hình thức quản lý vốn khác, một hình thức quản lý vốn có yếu tố “áp lực ngang hàng”, đặc biệt khi mọi hãng hàng không khác đang tận dụng để mua lại cổ phần của họ.
Nếu ROE quá thấp so với mức trung bình, điều đó có thể có nghĩa là công ty đang hoạt động kém hiệu quả. Đây có thể là trường hợp họ điều hành một cách thận trọng và không tận dụng hết các tài sản có sẵn để phát triển. Ngoài ra, nếu chỉ số ROE thấp do số vốn chủ sở hữu của cổ đông cao hơn mức trung bình (so với mức lợi nhuận), điều đó cũng có nghĩa là vốn thừa có thể được trả lại cho cổ đông.
Hình thức của ROE
Những nhà đầu tư nên tìm hiểu về ROE kỹ càng hơn, nhiều người theo cách điều chỉnh của họ mà đã mang lại những kết quả đáng mong đợi.
- Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu phổ thông (ROCE) là một biến thể của ROE chỉ tính đến vốn chủ sở hữu do các cổ đông phổ thông nắm giữ (không bao gồm cổ phiếu ưu đãi). Công thức cho ROCE là:
- ROCE = (Thu nhập ròng – cổ tức ưu đãi) / vốn cổ phần phổ thông
- Sử dụng vốn chủ sở hữu trung bình của cổ đông – trong một số trường hợp, các nhà đầu tư có thể muốn lấy giá trị trung bình của vốn chủ sở hữu của các cổ đông ở đầu kỳ và cuối kỳ. Điều này được thực hiện đơn giản bằng cách cộng hai số với nhau và chia cho hai.
- ROE trung bình trong 5 đến 10 năm – ROE thường là phép đo một năm. Vì vậy, để có cho mình một ý tưởng tốt hơn về sự phát triển của công ty từ góc độ lịch sử, có thể hữu ích khi tính toán ROE trong một thời gian dài để xem xu hướng.
- Sử dụng Lợi tức trên Vốn đầu tư hoặc (ROIC) có tính đến việc sử dụng nợ để tạo ra lợi nhuận. Ở dạng đơn giản nhất (tôi loại trừ cổ tức):
ROIC = Thu nhập ròng / (Vốn chủ sở hữu của cổ đông + Tổng nợ)
Chúng ta sẽ nói về ROIC trong loạt bài về giáo dục nhà đầu tư trong tương lai.
Định giá ROE
Những nhà đầu tư luôn thích mua một công ty có tỷ số ROE cao. Nhưng kết quả không chỉ là độc lập một mình công ty đó mà cần so sánh với các công ty trên thị trường.
Do đó, các công ty có mức tăng trưởng thu nhập với con số ROE cao là những gì Buffett thích thấy khi khi xem xét tài chính mà công ty hiện đang có. Có nhiều hình thức để bạn có thể biết mức độ tài chính của công ty.
Bảng trên mang lại cách đánh giá một công ty bằng cách sử dụng định giá ROE.
Thông tin trong bảng:
- ROE có tỷ số trung bình 60%
- Tỷ lệ chi trả cổ tức bình quân 70%
- EPS (từ năm thứ 2 trở đi) được tính là 60% * Vốn chủ sở hữu cổ đông từ những ngày đầu tiên.
Chúng ta có thể sử dụng phương pháp định giá ROE để tính toán EPS của một công ty trong thời gian phát triển của công ty đó. Điều này dựa trên giả định chính rằng tỷ lệ ROE của công ty có khả năng ổn định hay không là nhờ vào công thức sau:
Sau đó, chúng tôi có thể “đoán” rằng công ty sẽ tạo ra EPS là 28,22 đô la / cổ phiếu vào Năm thứ 10. Dựa trên bội số PER trung bình được biết đến.
Ví dụ: PER trung bình là 30x:
Giá trị hợp lý = 30 X 28,22 = 446,6 đô la
Là giá trị trong 10 tới, sử dụng 7% là lợi nhuận dài hạn được điều chỉnh theo lạm phát của thị trường chứng khoán.
Những điều đáng chú ý về ROE
Tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu là đơn vị thước đo bước đi đúng đắn của một công ty có sử dụng triệt để vốn chủ sở hữu của công ty hay không?
Đương nhiên là không có một công trả lời nào là chắc chắn, nhưng người ta thường cho rằng tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu cao sẽ tốt hơn so với tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu thấp. Điều này là do ROE cao hơn nên công ty đang sử dụng tiền của cổ đông một cách chuẩn mực để đạt được những gì mà mình muốn.
ROE chỉ cung cấp những kiến thức tổng quan về khả năng sinh lời tiềm năng của một công ty đó. Mỗi ngành thì nhà đầu tư đều mong muốn khác nhau về lợi nhuận và đó là lý do tại sao nhiều nhà đầu tư luôn đắn đo nhiều công ty cạnh tranh trong một ngành để xem ROE trung bình như thế nào.
Nhà đầu tư quen với việc tỷ số ROE trong quá trình làm việc của họ, họ luôn có thể tự hình điều chỉnh bất cứ thứ gì mà họ mong muốn. Ví dụ: họ có thể chọn tính toán ROE ở cả đầu kỳ và cuối. Mang đến cho họ khả năng nhìn nhận về một công ty phát triển nhanh chóng hay đang duy trì thời kỳ thịnh vượng nhất trong thời gian là bao lâu.
Tỷ lệ ROIC có tính đến việc sử dụng nợ để tạo ra lợi nhuận cũng cần các nhà đầu tư để tâm đến.
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, người ta cũng có thể sử dụng phương pháp “ROE” để tính giá trị hợp lý tiềm năng của cổ phiếu.
Hy vọng với bài viết trên đây đã giúp bạn hiểu được ROE là gì? Và những thông tin cần phải biết xung quanh chỉ số ROE. Bạn có còn điều gì thắc mắc không? Hãy để lại bình luận phía bên dưới để được giải đáp từ TaiChinhPlus nhé!